Maria Montessori to słynna na cały świat włoska lekarka i pedagożka żyjąca ponad sto lat temu, która opracowała metodę edukacyjno-wychowawczą aktualną i stosowaną aż do dziś.
Pedagogika Montessori to podejście wychowawcze, które kładzie nacisk na wspieranie samodzielności dziecka, rozwój jego kreatywności oraz indywidualny rytm nauki. Przy aranżacji pokoju dziecięcego zgodnie z tym nurtem ważne jest, aby zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów.
Miejsce funkcjonalne i dopasowane do dziecka
Wg M. Montessori bardzo ważne jest, aby wszystkie przedmioty i mebelki w pokoju były dostosowane do wzrostu i możliwości dziecka. Maluch powinien mieć swobodny dostęp do swoich rzeczy. W tym celu warto wybierać niskie półki, na których dziecko samodzielnie sięgnie po zabawki, ciuszki czy inne przedmioty codziennego użytku. Meble w pokoju powinny być proste, solidne i estetyczne. To niezwykle ważne w procesie nauki samodzielności oraz decyzyjności.
Prostota, porządek i przestrzeń
Minimalizm to ważna zasada w aranżacji pokoju Montessori. Nadmiar zabawek czy dekoracji może przytłoczyć dziecko i utrudnić mu skupienie. Warto ograniczyć liczbę przedmiotów do tych, które rzeczywiście wspierają rozwój dziecka na danym etapie. Zabawki powinny być dobrze wyeksponowane i przechowywane w sposób uporządkowany, np. w koszach lub na półkach. Taki porządek ułatwia dziecku samodzielne podejmowanie decyzji, wybieranie zabawek oraz późniejsze sprzątanie po skończonej zabawie. Warto nie zarzucać pokoju maluch zbyt dużą ilością przedmiotów – dziecko musi mieć odpowiednia przestrzeń do swobodnej zabawy oraz ożywania pomysłów.
Naturalne materiały i kolory
W nurcie Montessori dużą wagę przywiązuje się do wykorzystywania naturalnych materiałów i kolorów. Stonowane kolory nie będą dodatkowo przestymulowywać dziecka w i tak już pełnym bodźców świecie. Drewniane meble, zabawki z naturalnych surowców (np. drewno, bawełna, len) – to wszystko pomaga dziecku rozwijać zmysły w kontakcie z przyjaznymi, ekologicznymi materiałami. Wybierając takie przedmioty, wspieramy nie tylko rozwój sensoryczny dziecka, ale także uczymy je szacunku do natury. Ważne jest, aby pokoik w swoim wystroju był harmonijny i estetyczny. Ciekawym zabiegiem jest też umieszczanie w pokoju elementów sztuki np. reprodukcje obrazów lub własnoręcznie wykonane ozdoby. Dzieci uczą się przez obserwację i kontakt z pięknem.
Kąciki tematyczne
Pokój Montessori powinien być podzielony na różne strefy, które odpowiadają różnym aktywnościom i zainteresowaniom dziecka. Może to być np. kącik do czytania, w którym znajduje się wygodny fotel lub materac i regał z książkami, czy strefa do zabawy, gdzie znajdują się klocki lub inne zabawki edukacyjne. Ważna jest też kącik z twórczy – z materiałami plastycznymi, np. kredkami, farbami czy plasteliną. Takie strefy ułatwią dziecku rozwijanie umiejętności samodzielnego organizowania czasu i zabawy.
Zabawki wspierające rozwój
Pokój dziecka w duchu Montessori powinien stymulować rozwój, ale w sposób przemyślany i nienachalny. Zabawki powinny być proste, naturalne i różnorodne pod względem faktury, kształtu i koloru. Warto postawić na przedmioty, które rozwijają koordynację ruchową, motorykę małą oraz kreatywność – np. drewniane układanki, klocki czy materiały do sortowania. Dobrze jest również umieścić w pokoju lustro na poziomie wzroku dziecka, które pomoże mu obserwować własne ruchy i rozwijać świadomość ciała.
Urządzanie pokoju dziecka zgodnie z nurtem Montessori to proces, który wymaga nieco zaplanowania i wcześniejszego przemyślenia. Najważniejsze zasady to dostosowanie przestrzeni do potrzeb malucha, dbanie o porządek i minimalizm, a także wspieranie rozwoju sensorycznego i motorycznego poprzez odpowiedni dobór zabawek. Tak zorganizowany pokój sprzyja samodzielności, rozwija kreatywność i kształtuje umiejętności organizacyjne dziecka, jednocześnie tworząc harmonijne i estetyczne otoczenie.
Tekst: Marcelina Paszyńska
Zdjęcia: Monika Ratajczak @moniratajczak