
Pozytywna dyscyplina to podejście do wychowania dzieci, które łączy miłość, empatię oraz konsekwentne zasady. Jej celem jest wychowanie odpowiedzialnych, samodzielnych i pewnych siebie osób, które potrafią radzić sobie z emocjami i budować zdrowe relacje z innymi.
Znajduje się ona gdzieś pomiędzy dwoma panującymi wśród rodziców i nauczycieli skrajnymi tendencjami: nadmierną pobłażliwością i surowością.

W przeciwieństwie do tradycyjnych metod opartych na karach czy nagrodach, pozytywna dyscyplina kładzie nacisk na współpracę, wzajemny szacunek i rozwój umiejętności społecznych. Zamiast ukarania dziecka za złe zachowanie, rodzic lub opiekun skupia się na zrozumieniu jego potrzeb, emocji oraz na wspólnym znalezieniu rozwiązania problemu. Kara i nagroda działają doraźnie, a w dłuższej perspektywie przynoszą negatywne efekty. Innym ważnym elementem tej metody jest też połączenie życzliwości ze stanowczością, które muszą iść ze sobą w parze.
Główne zasady pozytywnej dyscypliny:
- Szacunek – traktowanie dziecka z szacunkiem i uwzględnianie jego potrzeb emocjonalnych, co buduje wzajemne zaufanie.
- Empatia – zrozumienie uczuć dziecka i pomoc w nauce radzenia sobie z trudnymi emocjami.
- Konsekwencja – ustanowienie jasnych, stabilnych granic, które pomagają dziecku zrozumieć, czego się od niego oczekuje.
- Rozwiązania zamiast kar – zamiast karania za błędy, stawia się na uczenie dziecka, jak naprawić sytuację i wyciągnąć wnioski na przyszłość.
- Autonomia i odpowiedzialność – dzieci są zachęcane do podejmowania decyzji i ponoszenia za nie konsekwencji, co uczy odpowiedzialności.

W myśl tej zasady nasuwa się godne zastanowienia powiedzenie zawarte w książce pt.: ,,Pozytywna dyscyplina’’ J. Nelsen
,, Czyż nie jest szaleństwem uważać, że aby dzieci zachowywały się lepiej, najpierw musimy sprawić, by poczuły się gorzej?’’
Jednak w chwili gniewu wynikającego ze złego zachowania dziecka, ciężko jest zachować spokój. Podczas konfliktu wykorzystujemy tzw. gadzią część naszego mózgu, chcemy walczyć (o władzę) lub uciekać (brak komunikacji). Pozytywna dyscyplina ma na to pewien sposób, który nazywa ,,pozytywną przerwą’’ czyli uświadomieniem sobie, co dzieje się w naszej i dziecka głowie podczas konfliktu i odłożenie w czasie rozmowy oraz próby rozwiązania problemu, do momentu, aż wszyscy ochłoną. Ważne, aby nie starać się pokonać dziecka, co w przyszłości może powodować bunt lub nadmierną uległość, tylko zjednywać je sobie.

Pozytywna dyscyplina rozwija umiejętności komunikacyjne, empatię oraz zdrowe poczucie własnej wartości u dzieci, jednocześnie budując trwałe, oparte na zaufaniu relacje między dziećmi a dorosłymi.
Tekst: Marcelina Paszyńska
Źródło: Nelsen J., Pozytywna dyscyplina, Warszawa 2020
Zdjęcia: Ula Małek ig: @ulamalek, Monika Ratajczak ig: @moniratajczak